25 września obchodzimy Międzynarodowy Dzień Psychoterapii i pomyśleliśmy, że jest to dobra okazja, żeby opowiedzieć więcej na temat pracy psychoterapeuty.
Po pierwsze dokonajmy podstawowego rozróżnienia – czy „psychoterapeuta” oznacza to samo co „psycholog”?
Zdecydowanie nie. Psychologiem zostaje osoba po ukończeniu studiów wyższych na kierunku psychologia, która uzyskała tytuł (co najmniej) magistra. Psycholog po zakończeniu studiów może wybrać różne ścieżki dalszego rozwoju zawodowego, w większości wymagające kolejnych lat kształcenia. Może zdecydować się na pracę kliniczną, na prowadzenie szkoleń i warsztatów, na pracę w dziale HR czy właśnie na pracę psychoterapeutyczną.
Psychoterapeutą zostaje natomiast osoba, która posiada wykształcenie wyższe i dodatkowo ukończyła szkolenie (najczęściej 4-letnie) w wybranym nurcie terapeutycznym. Po zakończonym szkoleniu i zdobyciu odpowiedniej praktyki podchodzi do procesu certyfikacji. Wykształcenie psychologiczne pomaga w pracy psychoterapeutycznej, nie jest jednak warunkiem koniecznym rozpoczęcia szkolenia, często na pracę psychoterapeutyczną decydują się również osoby posiadające wykształcenie medyczne np. lekarze psychiatrzy.
Jak pracuje psychoterapeuta?
Psychoterapeuci mogą pracować w różnych podejściach terapeutycznych w zależności od szkolenia, które ukończyli. Najczęściej spotykane podejścia to: psychodynamiczne, poznawczo-behawioralne, gestalt, analityczne, systemowe lub integratywne (czym różnią się od siebie przeczytasz w innym artykule). Psychoterapeuta może pracować indywidualnie lub grupowo, może również specjalizować się w pracy tylko z osobami dorosłymi lub z dziećmi, bądź w pracy z parami / rodzinami.
Każde z tych podejść/sposobów pracy różnić się będzie wykorzystywanymi metodami i technikami, jednak wszystkie one mają taki sam cel: poprawa stanu psychicznego osoby, która zgłasza się na psychoterapię. Psychoterapeuta wspólnie z klientem pracują nad rozwiązaniem problemu zgłębiając jego źródła i szukając sposób na poradzenie sobie z trudnościami. Czas trwania psychoterapii może być różny – od kilku miesięcy do kilku lat w zależności od zgłaszanych problemów. Czasem psychoterapia jest uzupełnieniem leczenia farmakologicznego zaproponowanego przez lekarza psychiatrę.
Jak wybrać psychoterapeutę odpowiedniego dla siebie?
Bardzo istotne jest pierwsze wrażenie – po prostu sprawdź czy psychoterapeuta Ci „pasuje”. Jakie emocje w Tobie wzbudza? Czy nie drażni Cię jego osoba? Czy czujesz się przy nim swobodnie? Jest to bardzo istotne, żebyś przy swoim psychoterapeucie czuł się komfortowo i dobrze – wpływa to znacząco na proces psychoterapii.
Sprawdź w jakim podejściu pracuje wybrana przez Ciebie osoba – zapytaj o technik i metody pracy, żeby sprawdzić czy wybrane podejście będzie Ci odpowiadało.
Nie zapomnij dopytać o wykształcenie psychoterapeuty – czy ukończył (bądź jest w trakcie) szkolenie psychoterapeutyczne? Czy ma certyfikat bądź jest w procesie certyfikacji?
Czego można oczekiwać (bądź nie) od psychoterapeuty?
Przede wszystkim wsparcia i rzetelnej pomocy. Psychoterapeuta nie powinien oceniać, krytykować, ale również nie powinien podawać gotowych rozwiązań i mówić Ci co masz zrobić. Psychoterapeuta towarzyszy Ci w poszukiwaniu rozwiązania, a nie rozwiązuje problem za Ciebie. Powinien stosować się do wysokich standardów kodeksu etycznego pracy psychoterapeutycznej, które dotyczą m.in. zachowania tajemnicy zawodowej czy nie wchodzenia w prywatne relacje z klientami.
Psychoterapeuta powinien stale doszkalać się, aktualizować swoją wiedzę, a także poddawać swoją pracę superwizji, w trakcie której weryfikuje postępy w terapii z klientem.
Autor:
Kamila Korzeniewska-Walczak
Pracownia Psychoterapii i Rozwoju SENS