Miękkie lądowanie w powakacyjnej rzeczywistości – jak wrócić do pracy nie zwariować?
Słońce, plaża, beztroski relaks, nowe wrażenia, ciekawe miejsca, głowa wolna od zmartwień… i nagle koniec urlopu – wszystko co dobre szybko się – witamy w szarej rzeczywistości. Zupełnie bez ostrzeżenia. Niezapowiedzianie. Z zaskoczenia. Trzeba pożegnać się z wakacyjną beztroską i zmierzyć z codziennymi obowiązkami – w pracy maile wysypują się ze skrzynki odbiorczej, w domu trzeba obiad ugotować i pranie nastawić, dzieciom czas zorganizować albo lekcje odrobić… Nic dziwnego, że samopoczucie trochę gorsze i motywacji do wstania z łóżka po urlopie brakuje. Zjawisko to doczekało się nawet swojej nazwy, a określamy je Zespołem Napięcia Powakacyjnego (z ang. Post Holiday Tension). W psychologii określamy tą nazwą przypadłość osób wracających do pracy po urlopie. Charakterystyczne jest tu obniżenie nastroju, może pojawić się również spadek koncentracji, brak motywacji, poczucie zmęczenia i zniechęcenia. Mogą pojawić się bóle głowy, bezsenność, a nawet problemy żołądkowe. Portal podróżniczy TripAdvisor przeprowadził badania, z których wynika, że nawet 70% Europejczyków może cierpieć z powodu obniżonego nastroju po zakończonym urlopie.
Powrót do pracy po urlopie jest dla naszego organizmu pewnego rodzaju kryzysem, który wymaga pełnej mobilizacji zasobów, aby zmierzyć się z wyzwaniami czekającymi w pracy po okresie rozleniwienia i beztroski. Efektem jest przygnębienie, brak motywacji i poczucie zmęczenia.
Co zrobić zatem, aby lądowanie w powakacyjnej rzeczywistości było lżejsze i nie wiązało się z poczuciem frustracji? Tak naprawdę to my sami możemy sobie pomóc w odpowiedni sposób organizując swój czas przed i po urlopie:
- Po pierwsze zaakceptuj chwilowe pogorszenie swoje nastroju – to naturalne, że po powrocie z urlopu pojawia się stres i niepokój, mimo wszystko urlop był okazją do naładowania akumulatorów, co z pewnością przełoży się na wzrost energii do pracy po okresie aklimatyzacji.
- Planując urlop daj sobie kilka dnia na wdrożenie w wakacyjny tryb – rozpocznij swój urlop powoli, nie siedź w pracy do ostatniego dnia przed wyjazdem, daj sobie 1-2 dni na zaplanowanie i przygotowanie do wakacyjnych wojaży.
- Z drugiej strony zadbaj również o to, aby zakończenie wakacji także było łagodne – daj sobie 1-2 dni wolnego po powrocie do domu, a przed powrotem do pracy. To pomoże Ci łagodniej się zaaklimatyzować i nabrać sił. Nie każdy urlop jest bowiem okazją do całkowitego wypoczynku – jeśli spędziliśmy nasze wakacje aktywnie, w tłoku i hałasie, czy z małymi dziećmi – być może nasz organizm potrzebuje dodatkowego czasu na regenerację sił.
- Ustal plan działania i hierarchię celów na czas po powrocie z urlopu – działaj stopniowo, pamiętaj o dobrej organizacji i unikaj paniki, pozwól sobie na wolniejsze tempo pracy, daj sobie kilka dni na rozruch. Zadbaj również o to, aby nie zostawiać sobie żadnych zaległości przed rozpoczęciem urlopu.
- Badania pokazują, że największa radość i ekscytacja nie wiąże się z okresem samego urlopu, a z czasem jego planowania, zatem zaplanuj sobie kolejny wyjazd. Nie musza być to oczywiście kolejne wakacje, ale chociażby to w jaki ciekawy i przyjemny sposób spędzisz najbliższy weekend.
- Zadbaj o codzienny relaks – aktywność fizyczna, hobby, ćwiczenia relaksacyjne – to rzeczy, które pozwalają nam doświadczyć wakacyjnego odprężenia na co dzień, warto jest o nich pamiętać i wykorzystywać każdego dnia, aby poprawić sobie samopoczucie i dodać energii.
Jeśli jednak złe samopoczucie po powrocie do pracy przedłuża się, czujesz narastającą frustrację, przygnębienie i zmęczenie – nie lekceważ tego, mogą być to sygnały świadczące o wypaleniu zawodowym bądź początkach depresji. Wiele problemów o podłożu depresyjnym daje znać o sobie właśnie na koniec lata, kiedy dni stają się co raz krótsze i bardziej pochmurne. Nie ignoruj faktu, że Twoje złe samopoczucie się przedłuża – być może najlepszym rozwiązaniem będzie w tej sytuacji poszukanie pomocy u psychologa.
Kamila Korzeniewska-Walczak
psycholog, psychoterapeuta
SENS Pracownia Psychoterapii i Rozwoju